Afsluitend woord over discussie na lezen van onderzoek naar SOCIEGE/conversietherapie

Photo by Charles Deluvio on Unsplash

Op Facebook had ik met een vriendin een discussie over het voor mij nieuwe begrip conversietherapie. SOGIECE is het overkoepelende begrip: Seksuele Oriëntatie en Gender Identiteit en Expressie Conversie Pogingen. Het omvat diverse therapieën en ook gewone gesprekken waarin men iemand probeert te 'bekeren' tot heteroseksualiteit. Graag wil ik nog een paar afsluitende woorden kwijt. 

Ik heb het hele onderzoek gelezen. Ik vond het goed te lezen. Ik probeer in mijn eigen woorden weer te geven wat ik ervan heb geleerd.

De meer extreme vormen van SOGIECE komen voor bij enerzijds de pinkstergemeente en evangelische gemeenten en anderzijds bij orthodox gereformeerden. De eerste groep richt zich op genezing terwijl de tweede groep zich meer op gedragsverandering richt.

Sommige therapieën zijn extreem, sommige subtiel en het gaat vooral om jongeren. 

Het feit dat conversietherapie soms vergoed werd vanuit de ziektekostenverzekering stuitte op weerstand. 

‘Als er geen sprake is van een psychiatrische stoornis, is er geen psychiatrische behandeling nodig en komt hulpverlening voor christelijke homo’s ook niet in aanmerking voor vergoeding door de verzekeraar.’ (p 59)

Dat vind ik opvallend, aangezien bijvoorbeeld bij gendertherapie ook niet uitgegaan wordt van een psychiatrische stoornis, terwijl dit wel vergoed wordt door de ziektekostenverzekering. Je zou zeggen dat dat logischerwijs ook niet vergoed moet worden.

Ik vind dat er wat meer nuances mogen zijn. Bepaalde vormen van 'therapie' mogen niet eens die naam krijgen vind ik. Maar de titel 'therapeut' is nu eenmaal geen beschermde titel. 

In Nederland zijn de titels van therapeut en psycholoog niet beschermd. De benaming ‘therapeut’ is een soort verzamelnaam voor iedereen die als beroep een of andere methode toepast voor de behandeling van lichamelijke of geestelijke klachten. In principe mag iedereen die zich hiermee bezighoudt, zich dus ‘therapeut’ noemen, zelfs zonder erkende opleiding tot therapeut of zonder wettelijk diploma. 

Ook vind ik dwang niet ok. Wel vonden bijna alle therapieën vrijwillig plaats. Maar dan nog kan beïnvloeding plaatsvinden en zeker jonge mensen zullen daar vatbaar voor zijn. Maar, als mensen te jong zijn voor conversietherapie zijn ze dan ook niet te jong voor gendertherapie? Waarom geen therapie die mensen leert te accepteren wie ze echt zijn, naar lichaam en geest?

Dus, dwang is niet ok - maar ik betwijfel of daar een nieuwe wet of een specifiek verbod voor nodig is. 

De tendens lijkt nu om niet in welke conversietherapie dan ook te geloven, maar bijvoorbeeld wel in  hormoonbehandeling en het opereren aan de uiterlijke geslachtskenmerken. Maar deze veranderen niet je werkelijke geslacht, alleen de buitenkant van je lichaam, je uiterlijk in feite. Er kan dus heel goed een dag komen waarop blijkt dat deze therapie ook niet werkt bij genderdysforie, misschien zelfs schadelijk is, en dat het naast conversietherapie in de kast komt te staan. 

En er zullen altijd mensen zijn die geloven dat seksualiteit iets is dat bedoeld is tussen een man en vrouw in het huwelijk. En mensen mogen uitdragen wat zij geloven. Ik heb ook verhalen gehoord van mensen met een homoseksuele oriëntatie die kozen geen homoseksuele relaties aan te gaan en die vond ik ook geloofwaardig. De keuze om je hele leven in te richten naar je seksuele oriëntatie of geslachtsidentiteit is niet de énige keuze, hoewel het soms zo lijkt. Überhaupt is je seksualiteit een déel van je menszijn, en niet je héle menszijn. 

Wat ik in dit onderzoek, misschien tussen de regels door, lees, is een roep om (onvoorwaardelijke) acceptatie, het verlangen om geliefd te zijn. Ik hoop dat dat verlangen gehoord wordt.

Tegelijkertijd zal niet iedereen in gendertrajecten vanaf de basisschoolleeftijd of in het homohuwelijk geloven. Ik geloof ook niet dat dat ooit zo zal zijn. Maar we kunnen allemaal wel goed met elkaar omgaan. Daarin is zeker nog wel terrein te winnen.

Want, zoals christenen meestal weten, je kunt anderen niet dwingen de wereld te zien zoals jij hem ziet, en dat moet je ook niet willen. Dus als het doel inderdaad is: geen gedwongen conversietherapie aan minderjarigen, dan zal dat doel denk ik behaald worden. Maar als het doel is dat nooit meer de ene mens de andere mens op andere gedachten probeert te brengen, dan kun je je afvragen moet je dat willen. Je wilt toch zelf ook vrij zijn te denken volgens je eigen logica? En te proberen een ander daarvan te overtuigen?

Voor de verandering, Een exploratief onderzoek naar pogingen tot het veranderen van de seksuele gerichtheid en genderidentiteit in Nederland, Voortgangsrapportage mei 2020