Vandaag een verslag van de lezing van pastoor Walter Schu over de heilige Johannes van het Kruis als inspiratiebron voor paus Johannes Paulus II voor de Theologie van het Lichaam. En de lezing van Gregory Popcak over de TvL als weg naar heiligheid voor alle mensen, vooral ook voor leken en gehuwde mensen.
F. Walter Schu - Johannes van het Kruis en TvL
Heeft Johannes van het Kruis de TvL geïnspireerd?
Toen JPII in 1979 op het Sint Pietersplein begon met de woensdagaudiënties over de TvL, zat ik op de middelbare school. Toen ging het langs me heen, maar later inspireerde dat me om priester te worden. Ik begon de audiënties te lezen, en Familiaris Consortio over de rol van het christelijke gezin in onze tijd. Liefde en verantwoordelijkheid, brief van de paus aan gezinnen, Mulieres Dignitatem. Naar aanleiding daarvan schreef ik mijn boek The splendor of love.
In 1940 ontmoette Wojtyla Jan Tyranowski. Tyranowski zag dat Wojtyla een speciaal mens was. Hij introduceerde de heilige mysticus Johannes van het Kruis bij Wojtyla. Wojtyla leerde zelfs Spaans om hem in zijn oorspronkelijke taal te kunnen lezen.
In 1948 behaalde JPII zijn doctoraat in de theologie met het proefschrift ‘Het begrip geloof in de geschriften van St.-Johannes van het Kruis’.
In 1982 zei JPII over Johannes van het Kruis: 'Aan hem dank ik veel van mijn spirituele vorming. Ik leerde hem in mijn jeugd kennen en ging een intieme dialoog aan met deze meester in geloof, met zijn taal en zijn gedachtengoed... Sindsdien heb ik in hem een vriend en meester gevonden die mij het licht heeft laten zien dat schijnt in de duisternis om altijd naar God te blijven lopen.'
Johannes van het Kruis en de TvL
In hoeverre komt de inspiratie voor de TvL van de mystieke poëet Johannes van het Kruis? Aan de hand van gedichten van Johannes van het Kruis, o.a. Vlam van liefde levend en Spirituele Lofzang, worden vier voorbeelden naar voren gebracht.
- Sponsale beelden en sponsale betekenis van het lichaam;
- Liefde als zelfgave
- Nadruk op beleefde ervaring
- Nadruk op persoonlijke subjectiviteit
1. Sponsale betekenis van het lichaam
In de eerste plaats maakte de analogie van het beeld van echtelijke liefde indruk:
Het menselijk lichaam met zijn geslacht, zijn mannelijkheid en vrouwelijkheid, gezien in het mysterie zelf van de schepping, is niet alleen een bron van vruchtbaarheid en voortplanting net als in de hele natuurlijke orde, maar bevat vanaf 'het begin' het 'sponsale' kenmerk, dat wil zeggen het vermogen om de liefde uit te drukken, deze liefde waarin de persoon een gave wordt en - door middel van deze gave - de betekenis van zijn wezen en bestaan vervult. (TvL 15.1)
Spiritueel lied
38. Daar zul je me laten zienwat mijn ziel heeft gezochten dan zul je me gevenjij, mijn leven, zal mij gevenwat jij me die andere dag gaf39. Het ademen van de luchthet lied van de zoete nachtegaalde groeve en zijn levende schoonheidin de serene nacht,met een verslindende pijnloze vlam.
2. Liefde als zelfgave
en dan zul je me gevenjij, mijn leven, zal mij gevenwat jij me die andere dag gaf
De liefde wordt voorgesteld als de gave van het zelf. Voor JPII is dat de definitie van volwassen echtelijke liefde.
3. Nadruk op beleefde ervaring
Die serene nacht waarin God aanwezig is met die consumerende vlam. In de eerste audiënties spreekt JPII over het boek Genesis, over de originele eenzaamheid van Adam, vervolgens de originele eenheid 'been van mijn gebeente, vlees van mijn vlees' waarvan JPII zegt dat het een éénlijnige belichaming van het hele boek Hooglied is. En dan de originele naaktheid: beiden waren naakt maar schaamden zich niet, hun lichamen die God man en vrouw had gemaakt, zodat ze er in liefde een gave aan elkaar van konden maken.
4. Nadruk op persoonlijke subjectiviteit
De levende vlam van liefdeO lampen van vuur!in wiens prachtde diepe spelonken van het gevoelooit duister en blind,nu, zo zelden, zo voortreffelijk, uitstralenzowel warmte als licht naar hun Geliefde
Hier dringt JPII door tot het binnenste van degene die verliefd geworden is. Die diepe spelonken van emoties die blind kunnen zijn, kunnen ons de verkeerde kant op leiden. Als ze dan worden aangeraakt door Christus, wordt de hele persoon warmte en licht voor de ander waar ze verliefd op geworden zijn.
Hoe zacht en liefdevolontwaak je in mijn hart,waar je in het geheim alleen verblijft;en in je zoete adem,vol van goed en glorie,doe je teder mijn hart van liefde zwellen.
Heeft H. Johannes van het Kruis de TvL geïnspireerd? Ja!
Gregory Popcak - Theology of the Body: So What? Who Cares? What's In It For Me? A New Vision for the Universal Call to Holiness
Oprichter CatholicCounselors.com voor telecounselling.
Cohost van het radioprogramma more 2 life.
Heiligheid voor leken
JPII wilde een basis leggen voor de menselijke roeping tot heiligheid. Uitleggen wat heiligheid betekent aan iedereen. De afgelopen eeuwen zagen we heiligheid door de bril van Christus de Hogepriester. Dat bepaalde de norm. Dat is goed, maar daardoor lag historisch de nadruk van de kerk bij priesters en religieuzen. Er waren weinig lekenheiligen, en weinig getrouwde heiligen.
Het belangrijkste inzicht van het Tweede Vaticaanse Concilie was de universele roeping tot heiligheid. Een roeping niet alleen voor religieuzen. We spelen allemaal een unieke rol in het bouwen aan het koninkrijk van God.
JPII schreef tweederde van alles wat ooit geproduceerd is over de theologie van het huwelijk en het gezinsleven. Hij kanoniseerde meer getrouwde en lekenheiligen dan ooit tevoren en daarmee wilde hij een voorbeeld geven. Hij gaf Theresia van Lisieux de titel doctor van de kerk. Haar kleine weg van heiligheid gaat over kleine dingen doen met veel liefde. Dat is vooral de weg van leken en gehuwden.
Framewerk
We willen een universeel pad naar heiligheid maken voor iedereen. Maar iedereen is natuurlijk anders! Je moet dus iets gemeenschappelijks vinden.... we hebben allemaal een lichaam! Waarom heeft God onze lichamen gemaakt? God heeft ons speciaal gemaakt zodat man en vrouw zich aan elkaar kunnen geven.
Naast de lens van Christus de hogepriester komt er een tweede lens: Christus de bruidegom. Hiermee maakt de TvL niets nieuws, maar het geeft ons een andere bril. De lenzen van Christus de hogepriester en Christus de bruidegom zien samen alles.
Wat leert het lichaam ons?
- Heiligheid is relationeel
- Heiligheid is in incarnerend
- Heiligheid komt van het consacreren van onze verlangens
- Heiligheid komt van het testen van onze handelingen
- Heiligheid komt van het omarmen van ons universele verlangen naar meer
Ad 1. Ik weet dat God genoeg zou moeten zijn. Maar het voelt toch niet zo. Hoe komt dat? God gaf Adam de vrouw en de vrouw aan Adam.
Ad 2. Liefde moet op fysieke manieren uitgedrukt worden: een knuffel, aanwezig zijn. Niet alleen intellectueel.
Ad 3. We voelen ons vaak schuldig als we hulp nodig hebben, maar dat is juist goed. We onderdrukken verlangens niet. Maar soms roepen ze ons een ongewenste kant op. Dat komt door zonde. Verlangens op zich zijn niet slecht. Ze kunnen me naar God roepen maar alleen als ik die verlangens bij God breng. Mijn boek Broken Gods spreekt over de consecratie van onze verlangens.
Ad 4. Het tegenovergestelde van liefde is niet haat, maar gebruiken (JPII). Liefde is voor personen, door te gebruiken maken we dingen van elkaar. Het tegenovergestelde van intimiteit is trauma. Liefde bevestigt ons persoon-zijn. Gebruik traumatiseert ons. Spiritueel, emotioneel en fysiek. Helpen onze verlangens ons? Bouwen ze ons op? Of laten we gebruik van elkaar toe en veroorzaken zo trauma? Hoe meer we onze acties testen, is het liefde of is het gebruiken, hoe meer we naar heiligheid toe werken.
Ad 5. Waarom kan ik niet blij zijn met wat ik heb? Dat moet uiteindelijk wel, maar het gaat verder. God heeft in ons een verlangen ingebouwd perfect te zijn en de wereld om ons heen perfect te maken. Waar komt dat vandaan? We hebben het nooit ervaren maar verlangen er toch naar.
Het grootste gevaar in het leven is zeggen: dit is nu eenmaal wie ik ben. Dan stoppen we te verlangen naar meer.
Iedereen kan met deze 5 stappen aan heiligheid werken.
Reacties
Een reactie posten
Laat hier je reactie achter